Ισχύων νόμος:
-> Ερασιτεχνικός και επαγγελματικός αθλητισμός και άλλες διατάξεις
(2725/1999 με τροποποιήσεις 2002)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆’
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ
Άρθρο 31
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ
1. Η άσκηση του επαγγέλματος του προπονητή επιτρέπεται μόνο στον κάτοχο άδειας, που χορηγείται από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Η απόφαση χορήγησης της άδειας κοινοποιείται στην οικεία αθλητική ομοσπονδία, η οποία τηρεί μητρώο Προπονητών για κάθε κλάδο άθλησης, καθώς και στον οικείο σύνδεσμο η ομοσπονδία προπονητών.
2. Για τη χορήγηση της ειδικής άδειας άσκησης του επαγγέλματος του
προπονητή απαιτείται :
α) πτυχίο Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.), με κύρια ή πρώτη ειδικότητα στο συγκεκριμένο άθλημα, ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής ή δίπλωμα της σχολής προπονητών της παρ. 4 του παρόντος άρθρου ή πτυχίο ή δίπλωμα αναγνωρισμένων σχολών προπονητών του εξωτερικού,
β) αντίγραφο ποινικού μητρώου, που να αποδεικνύει ότι δεν υφίσταται τελεσίδικη καταδίκη για τα αδικήματα που αναφέρονται στις περιπτώσεις β. και γ της παρ. 1 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου,
γ) πιστοποιητικό της αρμόδιας εισαγγελικής αρχής, που να βεβαιώνει ότι δεν εκκρεμεί ποινική δίωξη για τα αδικήματα της περ. β’,
δ) πιστοποιητικό υγείας από τις υγειονομικές επιτροπές των οικείων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων του Εθνικού Συστήματος Υγείας,
ε) καταβολή παραβόλου πενήντα χιλιάδων (50.000) δραχμών, εκδιδόμενο από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, το ύψος του οποίου μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού.
3. Για όσους κατέχουν πτυχίο ή δίπλωμα αναγνωρισμένων σχολών προπονητών του εξωτερικού ή άλλων αναγνωρισμένων σχολών της ημεδαπής, απαιτείται και γνώμη, για την ισοτιμία, της πενταμελούς επιτροπής που λειτουργεί στην έδρα του Ελληνικού Κέντρου Αθλητικής Έρευνας και Τεχνολογίας (Ε.Κ.Α.Ε.Τ.). Η επιτροπή αυτή του Ε.Κ.Α.Ε.Τ. συγκροτείται με απόφαση του Δ.Σ. αυτού και αποτελείται από το Διευθυντή Αγωνιστικού Αθλητισμού της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, το Διευθυντή Φυσικής Αγωγής του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, έναν (1) εκπρόσωπο του Ε.Κ.Α.Ε.Τ., έναν (1) εκπρόσωπο της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας και έναν (1) εκπρόσωπο της ομοσπονδίας προπονητών ή του αντιπροσωπευτικότερου συνδέσμου προπονητών του οικείου αθλήματος. Εάν δεν υπάρχει ομοσπονδία ή σύνδεσμος προπονητών, ορίζεται, ως πέμπτο μέλος της επιτροπής, προπονητής μεταξύ εκείνων που κατέχουν δίπλωμα της ανώτατης κατηγορίας, ύστερα από υπόδειξη της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας. Για κάθε άθλημα επιτρέπεται να συγκροτείται ξεχωριστή επιτροπή. Με την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής μπορεί να καθορίζονται όλα τα διαδικαστικά ζητήματα και οι λεπτομέρειες για την αναγνώριση της ισοτιμίας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Ε.Κ.Α.Ε.Τ., ορίζονται οι παθήσεις και οι βλάβες που κωλύουν τη χορήγηση ειδικής άδειας προπονητή.
4. Στο Ε.Κ.Α.Ε.Τ. ιδρύεται και λειτουργεί Εθνική Σχολή Προπονητών για όλες τις κατηγορίες προπονητών και για όλους τους κλάδους άθλησης. Η λειτουργία της σχολής πραγματοποιείται, ύστερα από γνώμη της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας και έχει διάρκεια τουλάχιστον οκτώ (8) μήνες για την κατώτατη κατηγορία. Με κανονισμό του Ε.Κ.Α.Ε.Τ. ρυθμίζονται τα etIJara που αφορούν τη λειτουργία και το πρόγραμμα της σχολής αυτής, τα προσόντα του εκπαιδευτικού προσωπικού, τα προσόντα των υποψήφιων προπονητών, το επίπεδο των σπουδών και την κατάταξη των αποφοίτων προπονητών σε κατηγορίες, καθώς και κάθε άλλο συναφές θέμα.
5. Προπονητή, σύμφωνα με τα παραπάνω, έχουν υποχρέωση να απασχολούν.
α) Οι αθλητικές ομοσπονδίες και οι αθλητικές ενώσεις.
β) Οι αθλητικές ανώνυμες εταιρείες και τα τμήματα αμειβόμενων αθλητών.
γ) Τα αθλητικά σωματεία τα οποία καλλιεργούν ομαδικό άθλημα και συμμετέχουν σε πρωταθλήματα εθνικών κατηγοριών και σε τοπικό πρωτάθλημα πρώτης κατηγορίας. Με απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού, ύστερα από πρόταση της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας και της οικείας ομοσπονδίας ή συνδέσμου προπονητών, επιτρέπεται να επεκτείνεται η υποχρέωση απασχόλησης Προπονητή σε άλλες κατηγορίες πρωταθλημάτων.
δ) Τα αθλητικά σωματεία που καλλιεργούν ατομικό άθλημα και έχουν αθλητές στη δύναμή τους ηλικίας κάτω των δεκαοκτώ (18) ετών.
“6. Κάθε προπονητής συμβάλλεται υποχρεωτικά εγγράφως με τον αθλητικό φορέα στον οποίο παρέχει τις υπηρεσίες του με πλήρη, μερική ή περιοδική απασχόληση εξαρτημένης εργασίας ή παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών. Η σχετική σύμβαση, για να είναι έγκυρη, απαιτείται να κατατεθεί και να θεωρηθεί από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Σε καθηγητές Φυσικής Αγωγής που υπηρετούν στο Δημόσιο επιτρέπεται να ανατίθενται καθήκοντα ομοσπονδιακού προπονητή ή τεχνικού συμβούλου για τα ολυμπιακά αθλήματα, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Πολιτισμού, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση της οικείας ομοσπονδίας. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται το είδος και η διάρκεια άσκησης των καθηκόντων αυτών, η πλήρης ή μερική απαλλαγή από τα καθήκοντα της οργανικής θέσης τους, η διατήρηση της μισθολογικής και ασφαλιστικής κατάστασης των υπαλλήλων αυτών, καθώς επίσης κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Με όμοια απόφαση μπορεί να ανακαλείται μερικά ή ολικά η αρχική απόφαση.”
*** Η παρ.6 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.2 άρθρ.75 Ν.3057/2002,φεκ α
239/10.10.2002.
7. Η άδεια προπονητή ανακαλείται με απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού, ύστερα από εισήγηση της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας, για παραβάσεις που εμπίπτουν στις περιπτώσεις β’ και γ’ της παρ. 1 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου και για όσους λόγους θα προβλεφθούν στην απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού της παρ. 9 του παρόντος άρθρου.
“8. Στον προπονητή, του οποίου αθλητής ή ομάδα σημείωσε μία από τις διακρίσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 34, χορηγείται ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) της οικονομικής επιβράβευσης που προβλέπεται για τον αθλητή ατομικού αγωνίσματος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ίδιο άρθρο.
Σε περίπτωση που ο ίδιος αθλητής ή περισσότεροι του ενός αθλητές ή ομάδες του ίδιου προπονητή σημειώσουν μια από τις παραπάνω διακρίσεις, το χορηγούμενο στον προπονητή ποσοστό του προηγούμενου εδαφίου υπολογίζεται επί της μεγαλύτερης από τις διακρίσεις που σημείωσαν οι αθλητές του και προσαυξάνεται κατά ποσοστό που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού για καθεμία από τις υπόλοιπες διακρίσεις. Με την ίδια απόφαση ορίζονται οι προϋποθέσεις, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η διαδικασία και κάθε άλλο συναφές θέμα για την εκκαθάριση και την καταβολή της οικονομικής επιβράβευσης. Η διάταξη της παραγράφου 11 του άρθρου 13 του Ν. 2238/ 1994, που προστέθηκε με το άρθρο 10 του Ν. 2459/1997, εφαρμόζεται ανάλογα και στους προπονητές.
Στην περίπτωση των κλάδων άθλησης, στους οποίους, εκτός από το προπονητή, απασχολήθηκε και χορογράφος, η οικονομική επιβράβευση του άρθρου αυτού επιμερίζεται μεταξύ τους κατ’ ίσα μέρη.
Στην περίπτωση κατά την οποία στην επίτευξη της διάκρισης κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 34 έχουν συμβάλει περισσότεροι από ένας προπονητές ή άλλοι επιστημονικοί συνεργάτες, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του αθλήματος ή του αγωνίσματος, το ποσοστό της οικονομικής επιβράβευσης μπορεί να επιμερισθεί ανάλογα και σε περισσότερα πρόσωπα σύμφωνα με τις πιο πάνω ιδιότητες, κατά τα προβλεπόμενα στον κανονισμό εθνικών ομάδων της οικείας ομοσπονδίας.”
*** Η παρ.8 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.3 άρθρ.75 Ν.3057/200, φεκ α 239/10.10.2002.
***Για την παροχή οικονομικής επιβράβευσης σε διακρινόμενους μεταμοσχευμένους ή αιμοκαθαιρόμενους αθλητές και τους προπονητές τους που σημειώνουν κάποια από τις επιδόσεις της ως άνω παρ.2 βλέπε ΥΑ 8905/26.2-3.3.2004 (ΦΕΚ Β΄ 437).
9. Με απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας και της οικείας ομοσπονδίας προπονητών ή του συνδέσμου προπονητών, μέσα σε ένα (1) χρόνο από τη δημοσίευση του παρόντος, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν την απασχόληση προπονητών σε αθλητικούς φορείς, ανάλογα με την κατηγορία, τα προσόντα των προπονητών, τις προϋποθέσεις άσκησης επαγγέλματος προπονητή των πτυχιούχων της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής, καθώς και των πτυχιούχων των Τ.Ε.Φ.Α.Α. χωρίς ειδικότητα. Με την ίδια απόφαση ρυθμίζονται η διαδικασία χορήγησης, οι προϋποθέσεις ανάκλησης της άδειας άσκησης του επαγγέλματός τους, οι όροι πρόσληψης αλλοδαπών προπονητών, οι σχέσεις μεταξύ προπονητών και αθλητικών σωματείων και λοιπών αθλητικών φορέων που απασχολούν προπονητή, οι προϋποθέσεις έκδοσης δελτίου ταυτότητας προπονητή, από την ομοσπονδία ή το σύνδεσμο των προπονητών, οι περιορισμοί, τα ασυμβίβαστα άσκησης του επαγγέλματος του προπονητή, οι κυρώσεις που επιβάλλονται στους αθλητικούς φορείς και στους προπονητές για παράβαση των διατάξεων του οικείου κανονισμού ή του παρόντος, καθώς και κάθε άλλο συναφές θέμα, ως και θέματα που αφορούν όσους ασκούν ήδη το επάγγελμα του προπονητή κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. “10. Κατά παρέκκλιση των ρυθμίσεων της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου οι σχολές προπονητών ποδοσφαίρου, θαλάσσιου σκι και χιονοδρομίας μπορούν να ιδρύονται και να λειτουργούν από τις οικείες αθλητικές ομοσπονδίες. Με κανονισμό που ψηφίζεται από τις ομοσπονδίες αυτές και εγκρίνεται κατά τη διαδικασία του άρθρου 27 του παρόντος νόμου, ρυθμίζονται όλα τα θέματα που αφορούν τη λειτουργία των σχολών, καθώς και την απασχόληση των προπονητών, τα προσόντα και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Τα διπλώματα στους προπονητές χορηγούνται από τις οικείες ομοσπονδίες και θεωρούνται για τη νομιμότητά τους από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Η άδεια άσκησης επαγγέλματος χορηγείται από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 περιπτώσεις β΄, γ’, δ’, ε’ του παρόντος.
11. Όποιος κατέχει άδεια άσκησης του επαγγέλματος προπονητή από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, δεν μπορεί να διατηρεί την αθλητική ιδιότητα και να αγωνίζεται σε επίσημους αγώνες του αθλήματος για το οποίο κατέχει άδεια άσκησης επαγγέλματος, εκτός εάν έχει καταθέσει την άδειά του στην οικεία αθλητική ομοσπονδία.”
*** Οι παρ. 10 και 11 προστέθηκαν με το άρθρο 75 Ν.3057/2002,ΦΕΚ Α 239/10.10.2002.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’
ΑΘΛΗΤΗΣ
Άρθρο 33
Δικαιώματα – Υποχρεώσεις αθλητών
1. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται σε αθλητές που δεν αγωνίζονται σε τμήμα αμειβόμενων αθλητών αθλητικού σωματείου ή σε αθλητική ανώνυμη εταιρεία.
2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 85 του παρόντος νόμου, η αγωνιστική δραστηριότητα των αθλητών δεν αποτελεί άσκηση επαγγελματικής αθλητικής δραστηριότητας Οικονομικές ή άλλες παροχές που δίνονται από αθλητικά σωματεία, ενώσεις ή ομοσπονδίες σε αθλητές, ως ενίσχυση για την υποστήριξη της αθλητικής τους δραστηριότητας, δεν αποτελούν οικονομικά ανταλλάγματα, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 86 του παρόντος νόμου.
Οι σχέσεις αθλητών και αθλητικών σωματείων καθορίζονται από τις διατάξεις του καταστατικού ή του σχετικού ειδικού κανονισμού της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας.
3. Με τους ειδικούς κανονισμούς του άρθρου 27 του παρόντος νόμου καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις εγγραφών και μεταγραφών αθλητών, ο χρόνος διενέργειάς τους, καθώς και η διαδικασία και τα αρμόδια για την έγκρισή τους όργανα. Μεταγραφές επιτρέπεται να γίνονται κατά τη διάρκεια μίας μόνο μεταγραφικής περιόδου κάθε χρόνο, με εξαίρεση τις μεταγραφές Ελλήνων αθλητών του εξωτερικού για τις οποίες μπορεί να ορίζεται άλλη μεταγραφική περίοδος. Η διάρκεια της μεταγραφικής περιόδου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες. Μεταξύ των όρων και των προϋποθέσεων των μεταγραφών συμπεριλαμβάνονται υποχρεωτικά και οι προϋποθέσεις μεταγραφής λόγου συναίνεσης σωματείου, αποδέσμευσης, αγωνιστικής απραξίας, μετοίκησης του αθλητή για σπουδές ή για επαγγελματικούς λόγους του ίδιου ή των γονέων του, λόγω ελεύθερης μεταγραφής αθλητή κάτω ή πάνω από ορισμένη ηλικία και λόγω διάλυσης σωματείου ή αναστολής δραστηριότητας τμήματός του ή απώλειας της ειδικής αναγνώρισης του. Η συμφωνία μεταγραφής αθλητή από αθλητικό σωματείο σε άλλο με συναίνεση του πρώτου, επιτρέπεται και με οικονομικό αντάλλαγμα, εφόσον, για την παραχώρηση του δελτίου αθλητικής ιδιότητας του αθλητή, εκδοθεί παραστατικό του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων με τον αναλογούντα φόρο προστιθέμενης αξίας και καταχωρηθεί στα Βιβλία Εσόδων Εξόδων των δύο αθλητικών σωματείων. Οι ανωτέρω κανονισμοί, κατά το μέρος που αφορούν διατάξεις για εγγραφές και μεταγραφές αθλητών, δεν επιτρέπεται να τροποποιούνται, αν δεν παρέλθει διετία από την κατά νόμο έγκρισή τους.
4. Επιτρέπεται σε αθλητή ατομικού ή ομαδικού αθλήματος να συνάπτει
συμβάσεις χορηγίας ή διαφήμισης προϊόντων ή υπηρεσιών με φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εφόσον τούτο δεν αντίκειται στους τεχνικούς κανονισμούς του αθλήματος, στους κανονισμούς της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας ή της Δ.Ο Ε.. Οι συμβάσεις του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται να εγκριθούν από την οικεία αθλητική ομοσπονδία και με μέριμνά της να κατατεθούν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.. Αν δεν συντρέχει μια από τις προϋποθέσεις, οι συμβάσεις είναι ανίσχυρες και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα.
5. Η προσφορά υπηρεσιών στις εθνικές ομάδες είναι ύψιστη υποχρέωση των αθλητών. Αθλητής που αρνείται αδικαιολόγητα να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην αντίστοιχη εθνική ομάδα τιμωρείται, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον ειδικό κανονισμό του άρθρου 27 του παρόντος νόμου, με ποινή αποκλεισμού από τους αγώνες της εθνικής ομάδας, των πρωταθλημάτων και του κυπέλλου και στερείται τις κάθε είδους παροχές της ομοσπονδίας. Αθλητής που τιμωρείται για άρνηση προσφοράς των υπηρεσιών του στην εθνική ομάδα, στερείται επίσης των κάθε είδους παροχών της Πολιτείας, των ευεργετημάτων που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος και των τυχόν ειδικών φορολογικών απαλλαγών.
6. Ο αθλητής οφείλει να συμμορφώνεται με την ισχύουσα νομοθεσία και τους ισχύοντες εκάστοτε κανονισμούς της Δ.Ο Ε. σχετικά με τη φαρμακοδιέγερση. ΑΘλητής που τιμωρείται από την οικεία αθλητική ομοσπονδία ή την αντίστοιχη παγκόσμια για παράβαση των κανονισμών περί φαρμακοδιέγερσης στερείται τις κάθε είδους παροχές της ομοσπονδίας του, όπως επίσης και τις κάθε είδους παροχές της Πολιτείας και τα ευεργετήματα που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος και τις τυχόν φορολογικές απαλλαγές.
7. Στα ελληνικά διασυλλογικά πρωταθλήματα και τους αγώνες κυπέλλου
επιτρέπεται να συμμετέχουν ομογενείς ή αλλοδαποί με απόφαση του αρμόδιου για τον αθλητισμό Υπουργού, ύστερα από πρόταση της οικείας αθλητικής ομοσπονδίας.
8. Απαγορεύεται η συμμετοχή αθλητή σε αγώνες που δεν έχουν εγκριθεί από την οικεία αθλητική ομοσπονδία.
9. Η πιστοποίηση της υγείας των αθλητών είναι υποχρεωτική και αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή τους σε προπονήσεις και αγώνες. Η πιστοποίηση αυτή γίνεται σε δελτίο υγείας που εκδίδει η οικεία αθλητική ομοσπονδία και το οποίο θεωρείται από νομαρχιακό νοσοκομείο ή κέντρο υγείας ή αγροτικό ιατρείο ή υγειονομική στρατιωτική μονάδα ή από έχοντες οποιαδήποτε σχέση με το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ ιατρούς. Το δελτίο υγείας ισχύει για ένα (1) έτος από τη θεώρηση του. Οι παθήσεις και οι βλάβες που δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή αθλητών σε προπονήσεις και αγώνες, οι απαιτούμενες ιατρικές εξετάσεις για τη Θεώρηση του δελτίου υγείας, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα αρμόδια όργανα για τη Θεώρηση του δελτίου, καθώς και κάθε άλλο συναφές θέμα καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Ε.Κ.Α.Ε.Τ.
10. Αθλητής ερασιτεχνικού σωματείου που μεταγράφεται σε ομάδα του εξωτερικού χωρίς τη συναίνεση του σωματείου του, εφόσον επιστρέψει στην Ελλάδα, εντάσσεται αυτοδίκαια στη δύναμη του αθλητικού σωματείου στο οποίο ανήκε πριν από τη μεταγραφή του.
Σημείωση:
Βάσει του Άρθρου 50 των διατάξεων 2018 (δείτε ->ΕΔΩ)
(Επιτροπή επαγγελματικού αθλητισμού – Προπονητές και εκπαιδευτές – Ιδιωτικά γυμναστήρια και ιδιωτικές σχολές εκμάθησης αθλημάτων και άλλες διατάξεις)
– Καταργούμενες διατάξεις : Με την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται :(α) το άρθρο 31 του ν. 2725/1999,(β) η παρ. 23 του άρθρου 135 ν. 2725/1999, (γ) η παρ. 5 του άρθρου 136 του ν. 2725/1999, (δ) το άρθρο 13 του ν. 4479/2017 (Α΄ 94)και κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη νόμου και κάθε κανονιστική διάταξη που είναι αντίθετη προς το περιεχόμενο του παρόντος ή ρυθμίζει τα ίδια θέματα με τρόπο διαφορετικό.
Οποιαδήποτε παραπομπή στο καταργούμενο άρθρο 31 του ν. 2725/1999 θεωρείται ως παραπομπή στις αντίστοιχες διατάξεις του παρόντος.
