Εξελίχθηκαν αναμφίβολα στο κορυφαίο αθλητικό αλλά και πολιτιστικό – κοινωνικό event.
Έχουν απαρχή στην αρχαία Ελλάδα με ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα και πρώτους καταγεγραμμένους στην Ολυμπία το 776 π.Χ. ενώ απαγορεύτηκαν επί Ρωμαίικής Αυτοκρατορίας.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, που διεξάγονταν ανά 4 χρόνια, αναβίωσαν στην Αθήνα το 1896, από τον Γάλλο βαρώνο Pierre de Coubertin και τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα.
(Το 1906 έγιναν στην Αθήνα ΜεσοΟλυμπιακοί “Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες” που αργότερα δεν αναγνωρίστηκαν. Ήταν μια προσπάθεια καθιέρωσης σταθερών ενδιάμεσων αγώνων στην Ελλάδα, που δεν ευόδωσε)
Οι 5 κύκλοι, σε χρώματα μπλε-κίτρινο-μαύρο-πράσινο-κόκκινο (εναλλάξ πάνω-κάτω) αποτελούν διεθνώς το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο απ’ όλους τους λαούς. Συμβολίζουν τις 5 Ηπείρους: Ευρώπη-Ασία-Αφρική-Ωκεανία-Αμερική ενώ τα χρώματα μαζί με το λευκό φόντο βρίσκονταν στις σημαίες των χωρών που μετείχαν στους 1ους Ολυμπιακούς. Η σημαία υψώθηκε πρώτη φορά στους Αγώνες του 1920 – ενώ το σύμβολο υιοθετήθηκε το 1912-’13.
Το Ολυμπιακό σύνθημα “Citius, Altius, Fortius” / “Faster, Higher, Stronger” / “Γρηγορότερα, Υψηλότερα, Δυνατότερα” προτάθηκε το 1894 κατά τη σύσταση της ΔΟΕ ενώ χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924.
Από το 2023 έχει προστεθεί το communiter / together / μαζί.
Δεν έγιναν Ολυμπιακοί λόγω των παγκοσμίων πολέμων οι 6οι το 1916 και οι 12οι&13οι το 1940&1944.
Οι Αγώνες του Tokyo2020 λόγω πανδημίας κορωνοϊού πήραν αναβολή κι έγιναν το 2021, χωρίς θεατές.
Η διοργάνωση στιγματίστηκε δυστυχώς αρκετές φορές από πολιτικές πράξεις και σκοπιμότητες – ιδίως με μποϋκοτάζ το 1980 και το 1984 (που από τότε ήταν έντονη και η “εμπορευματοποίηση”) ενώ το πιο μελανό σημείο είναι το τρομοκρατικό χτύπημα του 1972.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες γίνονται κάθε 4 χρόνια το επίκεντρο του κόσμου σε όλα τα επίπεδα, ενώ ο στίβος χαρακτηρίζεται ως ο βασιλιάς των Αγώνων.
-> Ολυμπιακό κίνημα & αθλήματα
Χειμερινά αγωνίσματα έγιναν κάποια το 1920 (ήταν και στο πρόγραμμα του 1916 που ακυρώθηκαν). Οι χειμερινοί Ολυμπιακοί ξεκίνησαν το 1924 στο Chamonix της Γαλλίας, με μια επιτυχημένη «Διεθνή εβδομάδα χειμερινών αγώνων», ενώ οι θερινοί έγιναν στο Παρίσι – και καθιερώθηκε ξεχωριστή διοργάνωσή τους.
Μετά το 1992 έγιναν το 1994 ώστε να είναι ενδιάμεσα των θερινών.
Το 1928 ξεκίνησε η συμμετοχή των γυναικών στα αγωνίσματα του στίβου.
-> Γυναίκες & Ολυμπιακοί Αγώνες
Η Αθήνα έθεσε υποψηφιότητα για το 1996 και τα 100 χρόνια αλλά η διοργάνωση πήγε με εμπορικά κυρίως κριτήρια στην Atlanta, όμως η Αθήνα φιλοξένησε τελικά τη διοργάνωση το 2004.
Δείτε ανασκόπηση των Ολυμπιακών Αγώνων ανά διοργάνωση:
-> ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
ΟΙ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
Έτη , Πόλεις διεξαγωγής,
σημαιοφόρος & 1ος λαμπαδηδρόμος
+ ελληνικά μετάλλια/3αδα στο στίβο
1οι Ο.Α. – 1896 GRE, Athens
-> 1ος Σπυρίδων Λούης & 2ος Χαρίλαος Βασιλάκος – Μαραθώνιος
-> 2ος Μιλτιάδης Γούσκος & 3ος Γεώργιος Παπασιδέρης – σφαιροβολία
-> 2ος Παναγιώτης Παρασκευόπουλος & 3ος Σωτήριος Βερσής – δισκοβολία
-> 3ος Ευάγγελος Δαμασκός & Ιωάννης Θεοδωρόπουλος – επί κοντώ
-> 3ος Ιωάννης Περσάκης – τριπλούν
-> 3ος Δημήτριος Γολέμης – 800μ
2οι Ο.Α. – 1900 FRA, Paris
3οι Ο.Α. – 1904 USA, Saint Louis
-> 3ος Νικόλαος Γεωργαντάς – δισκοβολία
4οι Ο.Α. – 1908 GBR, London [αρχικά: ITA, Rome]
(σ.: Νικόλαος Γεωργαντάς /Στίβος)
-> 2ος Κωνσταντίνος Τσικλητήρας – επιτ. άλμα εις μήκος & 2ος στο επιτ. άλμα εις ύψος
-> 2ος Μιχαήλ Δώριζας – ελ. ακοντισμός
5οι Ο.Α. – 1912 SWE, Stockholm
(σ.: Κωνσταντίνος Τσικλητήρας /Στίβος)
-> 1ος Κωνσταντίνος Τσικλητήρας – επιτ. άλμα εις μήκος & 3ος στο επιτ. άλμα εις ύψος
6οι O.A. – 1916 GER, Berlin – ματαιώθηκαν
7οι Ο.Α. – 1920 BEL, Anvers [αρχικά: HUN, Budapest]
(σ.: Βασίλης Ζαρκάδης /Ξιφασκία)
8οι Ο.Α. – 1924 FRA, Paris
(σ.: Χρήστος Βρεττός /Στίβος)
9οι Ο.Α. – 1928 NED, Amsterdam
(σ.: Αντώνης Καρυοφύλλης /Στίβος)
10οι Ο.Α. – 1932 USA, Los Angeles
(σ.: Χρήστος Μάντικας /Στίβος)
11οι Ο.Α. – 1936 GER, Berlin
(σ.: Ιωάννης Σκιαδάς αντικ. από Ιωάννης Σεραϊδάρης /Στίβος,
λ.: Κωνσταντίνος Κονδύλης)
12οι Ο.Α. – 1940 JPN, Tokyo – μετ. για FIN, Helsinki – ματαιώθηκαν
13οι Ο.Α. – 1944 GBR, London – ματαιώθηκαν
14οι Ο.Α. – 1948 GBR, London
(σ.: Γιώργος Καλαμποκίδης /Ιστιοπλοΐα,
λ.: Κωνσταντίνος Δημητρέλης)
15οι Ο.Α. – 1952 FIN, Helsinki
(σ.: Νίκος Σύλλας /Στίβος,
λ.: Χρήστος Παναγόπουλος)
16οι Ο.Α. – 1956 AUS, Melbourne
(σ.: Γιώργος Ρουμπάνης /Στίβος,
λ.: Διονύσιος Παπαθανασόπουλος)
-> 3ος Γεώργιος Ρουμπάνης – επί κοντώ
17οι Ο.Α. – 1960 ITA, Rome
(σ.: Κωνσταντίνος “Gluecksburg” /Ιστιοπλοΐα,
λ.: Τάκης Επιτρόπουλος /Στίβος)
18οι Ο.Α. – 1964 JPN, Tokyo
(σ.: Γιώργος Μαρσέλλος /Στίβος,
λ.: Γιώργος Μαρσέλλος /Στίβος)
19οι Ο.Α. – 1968 MEX, Mexico City
(σ.: Χρήστος Παπανικολάου /Στίβος,
λ.:Χάρης Αιβαλιώτης /Στίβος)
20οι Ο.Α. – 1972 FRG(GER), Munich
(σ.: Χρήστος Παπανικολάου /Στίβος,
λ.: Γιάννης Κιρκιλέσης)
21οι Ο.Α. – 1976 CAN, Montreal
(σ.: Βασίλης Παπαγεωργόπουλος /Στίβος,
λ.: Τάσος Ψυλλίδης /Στίβος)
22οι Ο.Α. – 1980 URS(RUS), Moscow
(σ.: Ηλίας Χατζηπαυλής /Ιστιοπλοΐα,
λ.: Θανάσης Κοσμόπουλος)
23οι Ο.Α. – 1984 USA, Los Angeles
(σ.: Στέλιος Μηγιάκης /Πάλη,
λ.: – )
24οι Ο.Α. – 1988 KOR, Seoul
(σ.: Μπάμπης Χολίδης /Πάλη,
λ.: Θανάσης Καλογιάννης /Στίβος)
25οι Ο.Α. – 1992 ESP, Barcelona
(σ.: Λάμπρος Παπακώστας /Στίβος,
λ.: Σάββας Σαριτζόγλου /Στίβος)
-> 1η Παρασκευή Πατουλίδου – 100μ. εμπ.
26οι Ο.Α. – 1996 Atlanta
(σ.: Πύρρος Δήμας /Άρση βαρών,
λ.: Κώστας Κουκοδήμος /Στίβος)
-> 2η Νίκη Μπακογιάννη – ύψος
27οι Ο.Α. – 2000 Sydney
(σ.: Νίκος Κακλαμανάκης /Ιστιοπλοΐα,
λ.: Λάμπρος Παπακώστας /Στίβος)
-> 1ος Κωνσταντίνος Κεντέρης – 200μ
-> 2η / 1η Κατερίνα Θάνου – 100μ
(η M.Jones που ήταν 1η τιμωρήθηκε αλλά δεν δόθηκε το χρυσό κατόπιν απόφασης της ΔΟΕ)
-> 2η Αναστασία Κελεσίδου – δισκοβολία
-> 2η Μιρέλα Μανιάνι – ακοντισμός
28οι Ο.Α. – 2004 GRE, Athens
(σ.: Πύρρος Δήμας /Άρση βαρών,
λ.: Κώστας Γκατσιούδης /Στίβος)
-> 1η Φανή Χαλκιά – 400μ εμπ.
-> 1η Αθανασία Τσουμελέκα – 20χλμ βάδην
-> 2η Χρυσοπηγή Δεβετζή – τριπλούν
-> 2η Αναστασία Κελεσίδου – δισκοβολία
-> 3η Μιρέλα Μανιάνι – ακοντισμός
29οι Ο.Α. – 2008 CHN, Beijing
(σ.: Ηλίας Ηλιάδης /Τζούντο,
λ.: Αλέξανδρος Νικολαίδης /Τάε κβον ντο)
-> 3η Χρυσοπηγή Δεβετζή – τριπλούν
(ακυρώθηκε κατόπιν επανεξέτασης δείγματος το 2015)
30οι O.A. – 2012 GBR, London
(σ.: Αλέξανδρος Νικολαΐδης /Τάε κβον ντο,
λ.: Σπύρος Γιαννιώτης /Κολύμβηση)
31οι O.A. – 2016 BRA, Rio di Janeiro
(σ.: Σοφία Μπεκατώρου /Ιστιοπλοΐα,
λ.: Λευτέρης Πετρούνιας /Γυμναστική)
-> 1η Κατερίνα Στεφανιδη – επί κοντώ
32οι Ο.Α. – 2020 [αναβ.-> 2021] JPN, Tokyo
(σ.: Άννα Κορακάκη /Σκοποβολή & Λευτέρης Πετρούνιας /Γυμναστική,
λ.: Άννα Κορακάκη /Σκοποβολή)
-> 1ος Μίλτος Τεντόγλου – μήκος
33οι Ο.Α. – 2024 FRA, Paris
(σ.: Γιάννης Αντετοκούνμπο /Μπάσκετ & Αντιγόνη Ντρισμπιώτη /Στίβος,
λ.: Στέφανος Ντούσκος /Κωπηλασία)
-> 1ος Μίλτος Τεντόγλου – μήκος
-> 3ος Εμμανουήλ Καραλής – επί κοντώ
34οι Ο.Α. – 2028 USA, Los Angeles
35οι Ο.Α. – 2032 AUS, Brisbane
