World Marathon Majors

Από το 1981 γίνονταν εναλλάξ ο Tokyo International Marathon και ο Tokyo – New York Friendship International Marathon. Από το 2007 γίνεται πια η μοναδική διοργάνωση.

Το 2020 στην αρχή της πανδημίας έγινε μόνο για elite αθλητές, το 2021 αναβλήθηκε και τυπικά έγινε το 2022 για elite αθλητές (και κατά τα άλλα υπήρξε virtual έκδοση για το 2022)

Ο αγώνας της Βοστώνης γίνεται πάντα την 3η Δευτέρα του Απριλίου, την “Patriot’s day” των ΗΠΑ και ξεκίνησε το 1897 με 15 συμμετέχοντες (πλέον πάνω από 30.000 μετέχουν). Έμπνευση της διοργάνωσης ήταν ο Μαραθώνιος των 1ων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα και είναι η πρώτη μεγάλη τέτοια διοργάνωση που καθιερώθηκε.

Είναι αγώνας που παραπέμπει πάντα στη μεγάλη νίκη που κατάφερε ο Στέλιος Κυριακίδης στην 50η του διοργάνωση το 1946, έχει χαρακτηριστεί από τις αγωνιστικές προσπάθειες των γυναικών στα μέσα του ’60 (Roberta “Bobbi” Gibb και Kathy Switzer) αλλά και στιγματιστεί από τη βομβιστική επίθεση του 2013.

Η Joan Benoit είχε κερδίσει εκεί το 1979 πρώτη φορά με 2:35.15 ενώ το 1983 έκανε το εντυπωσιακό τότε 2:22.43 (μια ημέρα μετά το παγκ.ρεκόρ της Grete Waitz με 2:25.28 στο Λονδίνο) και δύο χρόνια μετά 2:21.21.
Το 1980 η Rosie Ruiz είχε τερματίσει σε 2:31.56, μεγάλη επίδοση τότε αλλά τελικά αποδείχθηκε πως είχε “κλέψει”.

Η διαδρομή περνάει από 8 πόλεις της Μασσαχουσέττης και τους δύσκολους “Newton hills”. Λόγω του ότι δεν πληρεί τις προϋποθέσεις απόστασης εκκίνησης-τερματισμού κάτω από μισό μαραθώνιο και κυρίως της κατωφέρειας που έχει -140μ. υψομετρική διαφορά, δεν αναγνωρίζονται ρεκόρ (πχ το 2:03.02 που έκανε το 2003 ο Geoffrey Mutai).

Ξεκίνησε το 1981, με πρωτεργάτες τους Chris Brasher (Ολυμπιονίκης το 1956 στα στηπλ και “λαγός” δύο χρόνια πριν του στο μίλι <4′ του Bannister) και John Disley.
Έμπνευση στάθηκε η συμμετοχή του Brasher στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης του 1979 που ήταν ένα πραγματικό φεστιβάλ. Καθιερώθηκε την Άνοιξη.
Προϋπήρχε ο “Πολυτεχνικός” Μαραθώνιος από το 1909 (που συνέχισε μέχρι το 1996). Βάσει του Λονδίνου όπου έγιναν και οι Ολυμπιακοί το 1908, καθιερώθηκε η απόσταση των 42195μ. το 1921 από την IAAF.

Η διαδρομή είναι επίπεδη, γύρω από τον ποταμό Τάμεση και έχουν σημειωθεί πολλές μεγάλες επιδόσεις και παγκόσμια ρεκόρ (ιδίως γυναικών)
Το 2002 Khalid Khannouchi, για τις ΗΠΑ, είχε κάνει παγκόσμιο ρεκόρ με 2:05.38 βελτιώνοντας κατά 4″ αυτό που είχε από το 1999 ως Μαροκινός.
Το 2003 η Paula Radcliffe έκανε μεγάλο παγκόσμιο ρεκόρ με 2:15:25 σε μεικτή κούρσα, ενώ σε κούρσα γυναικών το 2005 έκανε 2:17.52. Το 2017 η Mary Keitany έκανε νέο αντίστοιχο ρεκόρ με 2:17.01.

Ξεκίνησε το 1974 και γίνεται σχεδόν πάντα το τελευταίο Σ/Κ του Σεπτεμβρίου. Έχει αφετηρία και τερματισμό την Πύλη του Βραδεμβούργου, ενώ μέχρι και την Ένωση, περιοριζόταν στο τμήμα του Δυτικού Βερολίνου. Στις 30/9/1990 πέρασε πλέον και από τα 2 τμήματα, με πολύ κόσμο να τρέχει δακρυσμένος.

Σε διαφορετικές διαδρομές είχαν γίνει οι μεγάλες διοργανώσεις: Οι Ολυμπιακοί του 1936, το παγκόσμιο του 2009, το Ευρωπαϊκό του 2018.

Είναι ο Μαραθώνιος των μεγάλων ρεκόρ. Μάλιστα από το 2003 όταν ο Tergat κατέβηκε τις 2:05. Ο Gebrselassie, o Kimetto τις 2:03 όλα τα παγκόσμια ρεκόρ ανδρών έχουν γίνει εκεί, με τον Eliud Kichoge το 2018 να κάνει 2:01.39 (ενώ το άγγιξε ο Bekele το 2019 με 2:01.41) και το 2022 να το κατεβάζει στο 2:01.09. Το 2023 η Assefa έκανε μεγάλο ρεκόρ στις γυναίκες με 2:11.53.

Η διοργάνωση ξεκίνησε το 1977 και γίνεται Φθινόπωρο. Είχε γίνει ωστόσο αγώνας το 1897, ο πρώτος μετά τον Μαραθώνιο των Ολυμπιακών Αγώνων που αποτέλεσε βέβαια και την έμπνευση, για να ακολουθήσει η Βοστώνη όπου εκεί καθιερώθηκε. Από το 1905 έγινε τις περισσότερες χρονιές Μαραθώνιος μέχρι το 1920 και ουσιαστικά επανήλθε μετά το 1960. Στη δεκαετία του ’70 κι ενώ μεγάλωνε ο Μαραθώνιος της Νέας Υόρκης, ήταν το αντίπαλο δέος.

Δεν εφαρμόζεται περιορισμός – όριο επίδοσης συμμετοχής, εφαρμόζεται πλέον όμως ένα όριο καλής σχετικά επίδοσης ανά ηλικιακό γκρουπ για διασφάλιση συμμετοχών εκτός κλήρωσης. Το αριθμητικό όριο έχει ξεπεράσει τις 45 χιλιάδες και υπάρχουν περίπου 12 χιλιάδες εθελοντές. Από το 2002 υπάρχουν σημαντικές δωρεές και φιλανθρωπικό πρόγραμμα.

Η πρώτη Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα το 1984, η Joan Benoit τον χαρακτήρισε ως τον “Μαραθώνιο του Κόσμου”.

Τo 1999 o Μαροκινός Khannouch είχε κατέβει τις 2:06, κάνοντας παγκόσμιο ρεκόρ με 2:05.42. Το 2002 η Paula Radcliffe έκανε ρεκόρ που χαρακτηρίστηκε πρώτη φορά ως παγκόσμια επίδοση, με 2:17.18. Το 2019 η Brigid Kosgei κατέρριψε μετά από 16μιση χρόνια το παγκόσμιο ρεκόρ με 2:14.04.

Με οργάνωση από τους “New York Road Runners” και επικεφαλής τους Fred Lebow και Vincent Chiappetta, η αρχή έγινε το 1970, σε διαδρομή γύρω από το Central Park με 55 τερματίσαντες.

Με τον George Hirsch να ηγείται του κινήματος, του περιοδικού Runner Magazine -παράλληλα με το New York Times- και βέβαια της διοργανώτριας Αρχής, επήλθε η έκρηξη του δρομικού κινήματος, το λεγόμενο “Running Boom” και φυσικά και ο Μαραθώνιος της Νέας Υόρκης είχε ταχεία εξέλιξη.

Από το 1976 περνάει από τις 5 μεγάλες συνοικίες της Νέας Υόρκης. Ξεκινάει στο Staten Island και περνάει τη γέφυρα δημιουργώντας εντυπωσιακή εικόνα. Συνεχίζει σε Brooklyn, , Queens, Manhattan, Bronx και καταλήγει μέσω Harlem και 5ης Λεωφόρου στο Central Park.

Είναι ο μεγαλύτερος Μαραθώνιος του κόσμου, έχει πάνω από 50 χιλ. να τερματίζουν και σχεδόν 100 χιλ. αιτήσεις συμμετοχής τα τελευταία χρόνια.
Γίνεται την πρώτη Κυριακή κάθε Νοεμβρίου (μέχρι κάποια στιγμή συνέπιπτε και της Αθήνας, που μεταφέρθηκε μια εβδομάδα μετά)

Το 2012 δεν διεξήχθη λόγω του τυφώνα Sandy, ενώ ιδιαίτερη περίπτωση ήταν το 2001, λιγότερο από δύο μήνες μετά το τρομοκρατικό κτύπημα και σύνθημα “United we run”.

Το 1974 κέρδισαν δύο πολίτες της πόλης, ο Norbert Sander και η εμβληματική Kathrine Switzer. Το 1979 η Grete Waitz κατέβηκε πρώτη φορά τις 2:30, με 2:27.33.
Το 1981 ο Alberto Salazar είχε κάνει ρεκόρ με 2:08.13 όμως η διαδρομή μετρήθηκε 150μ. μικρότερη και τα ως τότε ρεκόρ δεν αναγνωρίστηκαν.

Το 1992 η Grete Waitz έτρεξε συμβολικά τον αγώνα μαζί με το φίλο της και συνιδρυτή της διοργάνωσης Fred Lebow στα 60α του γενέθλια κι ενώ είχε διαγνωστεί με καρκίνο στον εγκέφαλο – πέθανε 2 χρόνια μετά- ενώ και η ίδια αντιμετώπισε την ασθένεια το 2011.

Οι συμμετοχές προκύπτουν κυρίως από κλήρωση ή με καλή επίδοση ή με ορισμένα κριτήρια συμμετοχών στη διοργάνωση ή συγκεκριμένους αγώνες, ή/και εθελοντική ή οικονομική προσφορά. Φυσικά πολλές είναι και οι διασημότητες που παίρνουν μέρος.