-> ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ – ιστορικό αγωνίσματος
Σύντομο ιστορικό – από το 1896
Η διαδρομή του Μαραθωνίου έγινε αγώνισμα στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες ύστερα από την εισήγηση (1 χρόνο πριν) και αθλοθέτηση του καθηγητή Michel Breal της Σορβόνης, φίλου του Πιέρ ντε Κουμπερτέν -και με την υποστήριξη του- σε ανάμνηση του ηρωικού κατορθώματος του αγγελιοφόρου που έφερε το μήνυμα της νίκης το 490 π.Χ στους Αθηναίους – και μόλις ανακοίνωσε το “Νενικήκαμεν” απεβίωσε.
Οι έρευνες καταλήγουν ότι ο θριαμβευτής άγγελος της νίκης του Μαραθώνα κατά των Περσών κάλυψε απόσταση περίπου 34 χλμ. από το πεδίο της μάχης μέχρι το κέντρο της αρχαίας Αθήνας μέσω Βρανά, Αφορισμού, Σταματάς, Δροσιάς, Ερυθραίας, Αθμονίου (Αμαρουσίου), Ψυχικού κλπ. και ότι αυτή είναι η ιστορική διαδρομή, που διαφέρει από την -μέσω Μεσογείων- Ολυμπιακή.
Στον πρώτο αγώνα που ήταν 40χλμ και ήταν αγώνας επιλογής για τους Έλληνες που θα αγωνίζονταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες 1896, κέρδισε ο Χαρίλαος Βασιλάκος με σχεδόν 3:18ʼ.
Την 5η μέρα των 1ων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, στις 10 Απριλίου (ή 29 Μαρτίου με το παλαιό ημερολόγιο) του 1896, λίγο πριν τις 2 το μεσημέρι 17 αθλητές ξεκίνησαν τον αγώνα των περίπου 40χλμ.
Ο Σπύρος Λούης τερματίσε πρώτος στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, σε 2:58ʼ50.
και δεύτερος ήταν ο Χαρίλαος Βασιλάκος. Βέβαια και η νίκη του Λούη έχει αμφισβητηθεί ιδιαίτερα. Στις γυναίκες δεν επετράπη να αγωνιστούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μια Ελληνίδα, η Σταματία Ρεβύθη (γνωστή ως Μελπωμένη) έτρεξε ως διαμαρτυρία τον Μαραθώνιο μια μέρα μετά την τέλεσή του, ενώ δεν την άφησαν και να τερματίσει εντός του Σταδίου.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο η διαδρομή έγινε 42.195μ και το 1921 από την IAAF, στον κανονισμό 240, θεσμοθετήθηκε τόση.
Πρώτη φορά στην Ελλάδα έγινε αγώνας στην επίσημη απόσταση για το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα του 1924.
Το 1928 εν όψει των Βαλκανικών Αγώνων ο Ότο Σίμτσεκ, προπονητής της εθνικής στίβου, χρειάστηκε να προσθέσει στη διαδρομή του 1896, άλλα 2 χλμ 195 μέτρα μέσα στο χωριό του Μαραθώνα.
Υπήρξε πρόταση στο συνέδριο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας κατά τους Ολυμπιακούς του 1928 μέσω του Έλληνα εκπροσώπου Λ.Πτερή για να οριστεί ο Μαραθώνιος στα 36.750μ. όπως υπολογίστηκε προσκομίζοντας σχετικό χάρτη για την ιστορική διαδρομή, αλλά δεν άλλαξε κάτι.
Διεθνής αγώνας στην Κλασσική διαδρομή
Το 1938 αποφασίστηκε η τέλεση ανά 2 χρόνια (με αρχή το 1939) διεθνούς αγώνα στην Κλασσική διαδρομή Μαραθώνα-Αθήνας, που τα έτη τέλεσης θα ήταν και το πανελλήνιο πρωτάθλημα.Έγιναν πολλές ετοιμασίες, στάλθηκαν προσκλήσεις σε ξένες ομοσπονδίες, έγινε και παραγγελία μεταλλίων από την Ελβετία και κυπέλλων από τη Γερμανία, όμως ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ματαίωσε τα πλάνα.
Το 1955 η ομοσπονδία της Φινλανδίας επανέφερε το θέμα με πρότασή της και ο ΣΕΓΑΣ με πρόεδρο τον Απ.Νικολαίδη έθεσε τον αγώνα, που θα γινόταν τον Οκτώβριο και ανεξάρτητα από το πρωτάθλημα. Ο αγώνας έγινε, με τα μετάλλια του ..1939, ενώ νικητής ήταν ο διάσημος Φινλανδός V.Karvonen, σε 2:27.30 υπό καταρρακτώδη βροχή.
Επαναλήφθηκε το 1957 και το 1959, ενώ από το 1961 γινόταν την Άνοιξη και ταυτιζόταν με το Πανελλήνιο πρωτάθλημα.
Το 1961 αγωνίστηκε ο σπουδαίος Αιθίοπας Ολυμπιονίκης Abebe Bikila, που ανέβασε κατακόρυφα το κύρος της διοργάνωσης. Τερμάτισε φυσικά 1ος και ξυπόλητος, σε 2:23.44. Την εκκίνηση έδωσε ο Στέλιος Κυριακίδης, κατόπιν πολλών προσπαθειών μάλιστα αφού το περίστροφο είχε πάθει αφλογιστία!
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης Βαλκανιονίκης και επί σειρά ετών κάτοχος και του Πανελληνίου ρεκόρ στο μήκος με 7,37μ., είχε πρωτοστατήσει στην ανασυγκρότηση του ΣΕΓΑΣ μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και είχε γίνει μέλος της Διοίκησής του το 1946. Το 1943 είχε ιδρύσει την «ένωση Ελλήνων αθλητών» που διοργάνωνε αγώνες, κυρίως ποδοσφαίρου και με τα έσοδα διοργάνωνε συσσίτια.
Το 1963, την 21η Απριλίου πραγματοποίησε την Α’ Μαραθώνια πορεία Ειρήνης – κατά την οποία συνελήφθη. Ένα μήνα μετά δολοφονήθηκε. “Είναι τόσο όμορφο να ζεις για την ειρήνη, είναι τόσο μεγάλο να πεθαίνεις για την ειρήνη”.
Ο “Κλασσικός Μαραθώνιος Αθηνών” διοργανώνεται από το 1983 και είναι αφιερωμένος στη μνήμη του.
Το 1964 ο αγώνας του πρωταθλήματος έγινε μέχρι το Πικέρμι και με επιστροφή για τερματισμό στον Μαραθώνα (10 φορές διεξήχθη έτσι ο αγώνας του πανελ.πρωταθλήματος Μαραθωνίου).
Το 1967 ορίστηκε στις 6 Απριλίου για τον εορτασμό της Ολυμπιακής Ημέρας, με εκκίνηση στην έξοδο του χωριού, όπως το 1896, ενώ τα επιπλέον μέτρα έγιναν ως παράκαμψη στη Ν.Μάκρη – είχαν ξεκινήσει έργα για τα 870μ. κυκλικά στον Τύμβο, που έγιναν στο Ευρωπαϊκό του 1969 – όπου τερμάτισε 1ος ο Βρετανός Ron Hill που αμέσως κατευθύνθηκε στις κερκίδες να αγκαλιάσει τη γυναίκα του.
Από το 1972 υπήρχε ξανά συστηματική παρουσία ξένων αθλητών, με τους Φινλανδούς μέσω της Ομοσπονδίας τους να το κάνουν οργανωμένα τότε.
Το 1974 έτρεξαν πρώτη φορά γυναίκες στην Κλασική. Η Ζωζώ Χριστοδούλου ήταν η πρώτη Ελληνίδα που ολοκλήρωσε τον αγώνα, στον οποίο το συντριπτικό ποσοστό των συμμετεχόντων ήταν Γερμανοί.
Το 1978 περισσότεροι από 100 δρομείς έφυγαν αρκετά λεπτά πριν την εκκίνηση και ο αγώνας απέτυχε.
Εμπορικός χαρακτήρας
Το 1979 εμφανίστηκε η πρώτη επιχειρηματική κίνηση στον αγώνα. Χαρακτηριστηκε “the original run“, με την ταξιδιωτική εταιρεία Mondial Tours του Γ.Κουρμούζη να διαφημίζει τον αγώνα στο εξωτερικό αλλά και να τον φέρνει σε ξένα πρότυπα: έγινε “εμπορικός” με καταβολή χρηματικού ποσού για τη συμμετοχή. Οι αντιδράσεις ήταν πολλες αλλά και οι συμμετοχές διπλάσιες σχεδόν, πάνω από 1300.
Στο βαλκανικό του 1979, τη Δευτέρα 13 Αυγούστου(!) είχε εντυπωσιακή προσέλευση, με πάνω από 30 χιλιάδες να περιμένουν στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Νικητής ο σπουδαίος Μιχάλης Κούσης που μάλιστα είχε πάει κόντρα στον ΣΕΓΑΣ που τον ήθελε να τρέξει και 5χλμ (είχε τρέξει και ήταν 2ος στα 10χλμ., μόλις 3 ημέρες πριν). Τερμάτισε σε 2:21.20. Μάλιστα ενάμιση μήνα μετά ο Κούσης κέρδισε τους Μεσογειακούς στο Σπλιτ σε 2:06.52. – σε μια διαδρομή 900μ. μικρότερη όπως ανακοινώθηκε αργότερα. Μια επίδοση που σίγουρα θα ήταν κάτω από 2:11 σε πλήρη διαδρομή…
Το 1981 τελευταία στιγμή η διοργάνωση μεταφέρθηκε 2 ημέρες μετά, την Τρίτη 20/10, λόγω εθνικών εκλογών. Καλύτερος Έλληνας ήταν ο Γιάννης Κούρος.
Το 1982, τα διοικητικά στο ΣΕΓΑΣ ήταν άνω-κάτω, υπήρχαν πολλές κόντρες και για τον Μαραθώνιο. Υπήρξε πολύ μεγάλη αποχή των Ελλήνων και ιδίως των πρωταθλητών.
Το 1982 είχε προηγηθεί, στις 7 Μαρτίου, ο αγώνας Athens “Golden Marathon”, για σειρά αγώνων της IAAF.
Το αγώνισμα του Μαραθωνίου διεξάγεται επίσημα και για τις γυναίκες από το 1982 – με απαρχή το Ευρωπαϊκό της Αθήνας.
Ο αγώνας στη μνήμη του Γρ.Λαμπράκη – οι 2 Μαραθώνιοι της 8/10/’83
Για το 1983 κι ενώ πολλές Πορείες Ειρήνης και εκδηλώσεις διοργανώνονταν πανελλαδικά, η αντιπολίτευση στο ΣΕΓΑΣ που είχε τον ελεγχο της ΤΕ Αττικής (με πρόεδρο τον Μ.Τσολάκη του Εθνικού) αποφάσισε την -παράλληλη τελικά- διοργάνωση Μαραθωνίου στη μνήμη του Γρ.Λαμπράκη : «Στην ειρήνη και στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη θα είναι αφιερωμένος από φέτος ο ετήσιος διεθνής λαϊκός μαραθώνιος που γίνεται στις αρχές Οκτώβρη. Αυτό αποφάσισε η Τοπική επιτροπή Στίβου Αττικής. Και πρόκειται να απαιτήσει από το ΔΣ του ΣΕΓΑΣ την πραγματοποίηση του.»
Από την άλλη ο ΣΕΓΑΣ με πρόεδρο τον Γ.Μαρσέλλο στήριξε το συμβόλαιο με τη Mondial Tours και τον “original run” ως είχε δημιουργώντας και οργανωτική επιτροπή του Μαραθωνίου.
Όμως η αντιπολίτευση του ΣΕΓΑΣ που στηριζόταν από τη νέα Κυβέρνηση στην Ελλάδα, κίνησε πολλές διαδικασίες.
Τελικά η Ολυμπιακή Επιτροπή στις 17/8/1983 νομιμοποίησε τον Μαραθώνιο που ορίστηκε μια ώρα πριν!
Λίγες ημέρες μετά παραιτήθηκε ο Ι.Ζώρζος, μέλος της ΤΕΣ και πρόεδρος του Γ.Α.Σ. Ιλισσός, από μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του Μαραθωνίου, καταγγέλοντας με επιστολή του την εμπορευματοποίηση του αγώνα και αναφέρθηκε σε καμουφλαζ και ξεπούλημα, επικρίνοντας και την τιμή συμμετοχής που έχει θεσπίσει το τουριστικό γραφείο κι ανερχόταν σε 65 δολλάρια: 15 για δικαίωμα συμμετοχής, 5 για μεταφορά των αθλητών, 13 για την γνωριμία της διαδρομής, 10 για την εξυπηρέτηση στη διαδρομή (αναψυκτικά, σπόγγους κλπ), 6 για αναμνηστική φωτογραφία, 8 για γεύμα μιας μακαρονάδας.
Τρεις εβδομάδες πριν την 8/10 ανακοινώθηκε Οργανωτική Επιτροπή του Α΄ Αγωνιστικού Λαϊκού Μαραθωνίου Ειρήνης και εξέδωσε ανακοίνωση-προκήρυξη: «Πάνω από 100 Έλληνες και Ξένοι Μαραθωνοδρόμοι θα πάρουν μέρος στον Α’ Μαραθώνιο στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη, που θα γίνει στις 8 Οκτωβρίου στην Κλασσική Διαδρομή. Ανάμεσα τους οι Έλληνες πρωταθλητές Μ.Κούσης, Φ.Τσιμιγκάτος, Σ.Νάκος, Ν.Αργυρόπουλος κα. Ο αγώνας βρίσκεται κάτω από την εποπτεία της Τ.Ε.ΣΕΓΑΣ Αττικής , η οποία έχει εξασφαλίσει άδεια χρήσης του Παναθηναϊκού Σταδίου και άδεια από την Αστυνομία για επίβλεψη κατά τη διάρκεια της διαδρομής.Ταυτόχρονα η διοργάνωση αποτελεί απάντηση και καταγγελία της εμπορικοποίησης του αθλητισμού και συγκεκριμένα του εμπορικού Μαραθωνίου, που έχει προγραμματίσει την ίδια ημερομηνία γνωστή τουριστική επιχείρηση με την ανοχή και συνεργασία του Δ.Σ. του ΣΕΓΑΣ.»
Από την άλλη ο ΣΕΓΑΣ ζήτησε άδεια από τη ΓΓΑ για την τέλεση και δεύτερου Μαραθωνίου με κάποια διαφορά ώρας. Η ΓΓΑ μετά ανακοίνωσε πως “Με βάση την απόφαση 10517/17.8.83 της ΕΟΑ που αφορούσε την έγκριση διεξαγωγής του Μαραθωνίου από την Τ.Ε.ΣΕΓΑΣ Αττικής στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη, η ΓΓΑ, δεν εγκρίνει τη διεξαγωγή άλλου αγώνα στην εν λόγω διαδρομή πλην αυτού της Τ.Ε.ΣΕΓΑΣ Αττικής μέχρι τη 12η μ.μ. της 8.10.83″
Εντέλει το 1983 έγινε το …μοναδικό: Διεξήχθησαν 2 διαφορετικοί αγώνες με διαφορά 4 ωρών. Προηγήθηκε ο 1ος στη μνήμη του Γρ.Λαμπράκη με εκκίνηση στις 08:30.
Στον 1ο αγώνα της μεγάλης διοργάνωσης στις 8/10/1983, νικητής ήταν ο Φάνης Τσιμιγκάτος σε 2:28.18 κι ακολούθησε σχεδόν 10 λετά μετά ο Γιάννης Κούρος ενώ πρώτη γυναίκα ήταν με 3:35.52 η Μεταξία Μπερτζελέα – μάλιστα ενός λάθους (συνωνυμίας με άνδρα αθλητή) για πολλά χρόνια δινόταν άλλη αθλήτρια νικήτρια.
Τερμάτισαν 304 δρομείς – οι 7 ήταν γυναίκες. Αγωνίστηκαν και 4 αλλοδαποί δρομείς
Όσοι μετείχαν στον ακόλουθο, τον “original”, συνάντησαν και σοβαρά προβλήματα τροφοδοσίας – έγινε λόγος και για δολιοφθορά.
Για 25χλμ έτρεξε και η Νορβηγίδα Grete Weitz που ήταν τιμώμενο πρόσωπο, 2 μήνες μετά τη νίκη της στο 1ο παγκόσμιο πρωτάθλημα στο Ελσίνκι. (Την επόμενη χρονιά πήρε το αργυρό στους Ολυμπιακούς, μετά τη Joan Benoit)
Η καθιέρωση και η συνέχεια
Μετά τις εκλογές της Ομοσπονδίας τον Μάρτιο 1984, η νέα διοίκηση του ΣΕΓΑΣ, με πρόεδρο τον Γιώργο Κατσιμπάρδη, “έσπασε” το εμπορικό συμβόλαιο και συνεχίστηκε μόνο ο “Λαικός Μαραθώνιος Ειρήνης Γρ.Λαμπράκης“.
Η απόφαση όρισε «ο Διεθνής Μαραθώνιος της Αθήνας να γίνει στις 14 Οκτωβρίου 1984, οι «αθλητές-τουρίστες» να καταβάλλουν 15 δολλάρια για τη συμμετοχή. Οι Έλληνες δρομείς να εξαιρεθούν της πληρωμής και να επωφεληθούν της μεταφοράς και όλων των πλεονεκτημάτων που απορρέουν από τους κανονισμούς της IAAF. Ο ΣΕΓΑΣ μόνος , να αναλάβη την φροντίδα της διοργάνωσης με το ειδικευμένο προσωπικό του και τους έμπειρους κριτές του. Τα ταξιδιωτικά πρακτορεία που θα παρουσιάσουν ομίλους, να επιφορτιστούν υπεύθυνα για τις ως άνω πληρωμές, κατά την προσκόμιση του καταλόγου των μετεχόντων. Κανένα ταξιδιωτικό γραφείο δεν θα δικαιούται να έχη την αποκλειστικότητα για τη διοργάνωση ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια, σχετικά με τον Διεθνή Μαραθώνιο της Αθήνας.»
Μια εβδομάδα σε ΔΣ προεδρεύοντυος του ΓΓΑ Κίμωνα Κουλούρη επικυρώνεται η απόφαση και αποφασίστηκε « ο Διεθνής Μαραθώνιος Δρόμος που έχει οριστεί για τις 14.10.1984 να ονομάζεται ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ στη μνήμη ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ » .
Στον αγώνα αυτόν, ο Leon Swanepdel, ένας αθλητής της Ν.Αφρικής -χώρα που δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής σε διεθνείς διοργανώσεις- δήλωσε Γερμανός, έτρεξε και κέρδισε.
Το 1985 ο Βαγγέλης Καζαν που ήταν και στο ΔΣ του ΣΕΓΑΣ απελευθέρωσε συμβολικά πριν την εκκίνηση 3 λευκά περιστέρια. Ο μεγαλος Ron Hill έτρεξε σε ηλικία 47 ετών τον 100o του Μαραθώνιο και τερμάτισε 25ος.
Στις 6/4/1986, την Ολυμπιακή ημέρα, έγινε στην κλασσική διαδρομή κι ένας άλλος Μαραθώνιος, στη μνήμη του Σπύρου Λούη, με πολλές εκδηλώσεις και με αφέτη τον Emil Zatopek.
Ο αγώνας ξαναέγινε τον Μάρτιο 1987 και τον Σεπτέμβριο 1989
Παράλληλα το πανελλήνιο πρωτάθλημα
Το 1990 έγινε για πρώτη φορά το πανελλήνιο πρωτάθλημα παράλληλα με τη διοργάνωση, με νικητές τον Γιώργο Μάλλιαρη και τη Σοφία Σωτηριάδου
Το 1993 ήταν η 1η νίκη του Νίκου Πολιά, σε πανελ.πρωτάθλημα και στη διοργάνωση.
Το 1996 ο αγώνας έγινε με σύνθημα “τρέχω για το παιδί με καρκίνο” και έλαβαν μέρος πάνω απο 3000 δρομείς, τα 2/3 από το εξωτερικό, με αρκετά προβλήματα όμως έναντι της διοίκησης ΣΕΓΑΣ.
Ήταν μια προσωρινή αύξηση των συμμετοχών κυρίως λόγω της φιλανθρωπικής κατεύθυνσης και προβολής, με συνδιοργανωτή το Ογκολογικό Τμήμα του νοσοκομείου «Αγλαία Κυριακού».
Τα έτη 1996 & 1997 έγινε και πρωτάθλημα Ημιμαραθωνίου στη διαδρομή Μαραθώνας-Πικέρμι.
Τα 1998 μπήκε για πρώτη φορά και ο αγώνας 10χλμ στο πρόγραμμα. Τα πρώτα χρόνια (πριν το 2004) ξεκινούσε από την πλατεία της Αγίας Παρασκευής ακολουθώντας την πορεία του Μαραθωνίου.
Από το 1999 το πανελλήνιο πρωτάθλημα γίνεται παράλληλα με τη διοργάνωση του Κλασικού Μαραθωνίου.
Το 2000 ο αγώνας στιγματίστηκε από το θάνατο ενός Γερμανού από ανακοπή, λίγα μέτρα πριν τον τερματισμό.
Οι μεγάλοι χορηγοί στον Μαραθώνιο
Το 2001 ξεκίνησαν οι μεγάλες χορηγίες, με “Μέγα χορηγό” τότε την Alpha Bank. Άλλαξε το λογότυπο που πλέον έγραφε Athens classic marathon και το όνομα του χορηγού, σε φιγούρα 3 αρχαίων δρομέων. Υποχώρησαν οι αναφορές σε Ειρήνη και στη μνήμη του Λαμπράκη
Το 2001, αγωνιστικά, μια μεγάλη καταιγίδα δημιούργησε πολλά προβλήματα και οι δρομείς έχουν να λένε για τις λίμνες και τις πλέον δύσκολες συνθήκες τότε.
Το 2002 τρεις Ελληνίδες (Αμπατζίδου-Σούμα-Καρίμαλη) κατέβηκαν τις 3 ώρες, ενώ η Πολύζου σε 3:03 έτρεξε τελευταία φορά ανταγωνιστικά την κλασική διαδρομή.
Η αναδιαμόρφωση του 2004
Το 2003 με τις συμμετοχές κατά πολύ περισσότερες από τα προηγούμενα έτη, ο αγώνας ήταν σε μια διαδρομή υπό ..ανακατασκευή, ενόψει Ολυμπιακών Αγώνων και σε υψηλή θερμοκρασία, ενώ οι δρομείς ταλαιπωρήθηκαν περιμένοντας τα πράγματά τους αφού το φορτηγό είχε κολλήσει στην κίνηση.
Το 2004 ο αγώνας έγινε σε έναν αναδιαμορφωμένο χώρο εκκίνησης και στην ανακαινισμένη Ολυμπιακή διαδρομή. Η Λ.Μαραθώνος ήταν πλέον φαρδιά με νησίδα ασφαλείας.
Ουσιαστικά από εκείνη τη χρονιά η διαδρομή έγινε και πιο “βατή” και συχνά κατηγοριοποιούνται οι επιδόσεις με διαχωρισμό το 2004.
Στο Παναθηναικό Στάδιο υπήρξε προέκταση έως τη Β.Όλγας&Αρδηττου. Ο θάνατος ενός Ελληνα δρομέα πριν το 10οχλμ επισκίασε τον αγώνα όπου 8 άνδρες έτρεξαν κάτω από 2:20.
Το κόστος συμμετοχής ανέβηκε στα 30€ και ..δεν άρεσε.
Το 10αρι πλέον έχει και αφετηρία μπροστά στο Παναθηναικό Στάδιο.
Το 2005 αφέτης ήταν ο νικητής των Ολυμπιακών Αγώνων, Stefano Baldini.
Το 2006 έγινε για πρώτη φορά και ο αγώνας 5χλμ.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν στο Παναθηναϊκό Στάδιο, έκανε απονομές στους νικητές και έθεσε τη διοργάνωση υπό την αιγίδα του.
Το 2007 ο Κενυατης Kipkurui σε κατάσταση υπογλυκαιμίας έπεσε πάνω σε διερχόμενο τραμ λίγα μέτρα μετά την άκρη της επέκτασης της διαδρομής, όπου δεν τον πρόλαβε κανείς. Το συμβάν έκανε το γύρο του κόσμου, η διαδρομή ξαναάλλαξε στο τέλος για να πηγαίνει πλέον μέσω Ηρώδου Αττικού στο Στάδιο και παραμένει έτσι έκτοτε.
AIMS, τελετές και επέτειος
Για πρώτη φορά το 2007 πραγματοποιήθηκε Τελετή Έναρξης, με Αφή της Φλόγας (η Ολυμπιονίκης Ρόζα Μότα Ολυμπιονίκης και ο εγγονός του Σπύρου Λούη, Σπύρος Λούης, άναψαν το βωμό στην εκκίνηση) και Λαμπαδηδρομία.
Επίσης, για πρώτη φορά διοργανώθηκε το Διεθνές Συμπόσιο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Μαραθωνίων (AIMS) με θέμα το «Μέλλον του Μαραθωνίου».
Το 2010 ο Μαραθώνιος ήταν “επετειακός” στα 2500 χρόνια από το ιστορικό γεγονός.
Η προβολή ήταν μεγάλη, οι συμμετοχές στον Μαραθώνιο έφτασαν τις 12500.
Η IAAF έβαλε τιμητικά τη χρονιά αυτή τον Κλασικό Μαραθώνιο στους Gold Label.
Από το 2011 ο αγώνας γίνεται σταθερά τη 2η Κυριακή του Νοεμβρίου.
Και διοργάνωση Ημι- την Άνοιξη
Από το 2012 γίνεται και πάλι και το πρωτάθλημα Ημιμαραθωνίου, στο κέντρο της Αθήνας, παράλληλα με τη νέα διοργάνωση του διεθνούς Ημιμαραθωνίου που καθιερώθηκε την Ανοιξη.
Από το 2014 η διαδρομή διαμορφώθηκε με εκκίνηση και τερματισμό τη Λ. Αμαλίας μπροστά από τo μνημείο του “Άγνωστου Στρατιώτη”.
Ο Αυθεντικός
Τον Φεβρουάριο 2014 στο Μουσείο Μπενάκη ο ΣΕΓΑΣ παρουσίασε το νέο λογότυπο και όνομα του αγώνα του Μαραθωνίου που πλέον η ταυτότητα και ονομασία του από “Κλασικός” μετατράπηκε σε:
“Μαραθώνιος της Αθήνας. Ο Αυθεντικός“
Η συμμετοχή ήταν ιδαιίτερα υψηλή.
Από το 2015 έως και το 2018 (οπό το 2019 η διοργάνωση έγινε διήμερη) γίνονταν 2 αγώνες 5χλμ, πρωί και απόγευμα.
Το 2017 προστέθηκε αγώνας 3χλμ – τελικός Run Greece. Εκεί, 20 αθλητές από κάθε αγώνα της σειράς ανά Περιφέρεια λαμβάνουν μέρος με την ομάδα της και η νικήτρια Περιφέρεια λαμβάνει χορηγικά ποσά για κοινωφελείς σκοπούς.
Το 2018 στην Αφή της Φλόγας είχε γίνει ενός λεπτού σιγή για να τιμηθεί η μνήμη των 99 νεκρών πρόσφατης τραγωδίας από τις πυρκαγιές.
Ως προς την καταστροφή, αυτή ήταν εμφανής στο 12ο ως 16ο χιλιόμετρο.
Η Ομοσπονδία σχεδίασε μία ειδική δράση, το “Δάσος των Δρομέων” (“Runners Forest”), προκειμένου να συμβάλλει στην αποκατάσταση της Μαραθώνιας διαδρομής. Πολλοί αθλητές κρατούσαν και ύψωναν πράσινο μαντήλι, ενώ αρκετοί κάτοικοι των περιοχών βρίσκονταν εκει χειροκροτώντας αλλά και περνώντας μηνύματα με πλακάτ και μαύρα μπαλόνια.
Στο Παναθηναικό Στάδιο, πριν την έλευση των πρώτων Μαραθωνοδρόμων, παρουσιάστηκε ο ύμνος του Μαραθωνίου “Νενικήκαμεν” (με συνθέτη τον Γιώργο Θεοφάνους) από την εθνική συμφωνική ορχήστρα της ΕΡΤ.
Από το 2019 η διοργάνωση γίνεται σε 2 ημέρες και την Α’ (Σάββατο) γίνονται τα 10χλμ.
Από το 2024 έγινε αντιστροφή, με τα 5χλμ να είναι αυτά που γίνονται το προηγούμενο απόγευμα.
Το 2020 δεν διεξήχθη λόγω πανδημίας (έγινε μια virtual έκδοση)
Οι κορυφαίες διοργανώσεις
Στην κλασσική/αυθεντική διαδρομή, στις μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις που διοργανώθηκαν στην Αθήνα :
- το 1969 στο Πανευρωπαϊκό νικητής ήταν ο Βρετανός Ron Hill (2:16’47).
- το 1982 στο Πανευρωπαϊκό νικητές ήταν ο Ολλανδός Gerard Nijboer (2:15’16) και η Πορτογαλίδα Rosa Mota (2:36’03)
- το 1997 στο Παγκόσμιο νικητές ήταν ο Ισπανός Abel Anton (2:13’16) και η Γιαπωνέζα Hiromi Suzuki (2:29’48)
- το 2004 στους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα στους άνδρες νίκησε ο Ιταλός Stefano Baldini σε 2’10″55 -κι αφού λίγα χλμ πριν το τέλος Ιρλανδός ιερέας ανέκοψε για λίγο τον προπορευόμενο Βραζιλιάνο Vanderlei de Lima- και στις γυναίκες με 2’26″20 κέρδισε η Γιαπωνέζα Mizuki Noguchi.
Στο Παγκόσμιο στίβου του 1997 και στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2004, για λόγους ιστορικής σύνδεσης, η διαδρομή από τη Βασ. Σοφίας στον κόμβο του Hilton πήγε προς Ηρώδη Αττικού και από εκεί στο Παναθηναικό Στάδιο. Το 2004 αποτελεί και ορόσημο για τη διαδρομή, κατόπιν των έργων που έγιναν.
-> Οργανωτική & Εκτελεστική Επιτροπή
Δείτε και:
-> Η ιστορία του Μαραθωνίου γυναικών
Σημείωση:
Ιστορικές αναφορές είναι καταγεγραμμένες από τους
Ηρακλή Αθανασόπουλο, Ιωάννη Μαμουζέλο, Μπάμπη Ζανιά.