Η παγκόσμια Ομοσπονδία κλασικού αθλητισμού “IAAF” ιδρύθηκε το 1912 κατόπιν της πρώτης συνεδρίασης στη Στοκχόλμη, στο κοινοβούλιό της, στις 17 Ιουλίου (στις 17:00) μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες εκεί, παρουσία εκπροσώπων 17 χωρών:
Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Καναδάς, Χιλή, Δανία, Αίγυπτος, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Νορβηγία, Ρωσία, Σουηδία, Ην.Βασίλειο, ΗΠΑ.
Ένα χρονο μετά, το 1913 ακολούθησε συνέδριο στο Βερολίνο με 34 χώρες να είναι μέλη και να ορίζεται ο πρώτος πρόεδρος.
Το 1914 στη Λυών ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες με τεχνικούς κανονισμούς για διεθνείς διοργανώσεις και θεσμοθέτηση παγκοσμίων ρεκόρ.
Το 1921 η IAAF όρισε στον κανονισμό 240 την απόσταση του Μαραθωνίου ως 42.195μ., όση είχε γίνει στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Λονδίνο το 1908.
Από το 1926 άρχισε η εξέλιξη του φωτοφινις (ηλεκτρονική χρονομέτρηση υπήρξε για πρωτη φορά το 1912) από το 1928 του anti-doping, ενώ οι γυναίκες μπήκαν στα αγωνίσματα στίβου μόλις το 1928 στους αγώνες του Αμστερνταμ.
Η ονομασία
Η αρχική ονομασία της Ομοσπονδίας ήταν International Amateur Athletic Federation, με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό όμως από το 1982 και ιδίως μετα τους Ολυμπιακούς του 1984 να μην έχει πλέον πλήρη ισχύ, με αρκετές τροποποιήσεις κανονισμών, ενώ το 2001 έγινε πια η μετονομασία σε International Association of Athletics Federations.
Το 2019 ορίστηκε η νέα διεθνής ονομασία και λογότυπο της, ως “World Athletics” σε μια πιο μοντέρνα, αποδεκτή και θετική παρουσία με επικοινωνιακούς στόχους.
Οι εθνικές Ομοσπονδίες
Το 1880 είχε ιδρυθεί η Ομοσπονδία της Μ.Βρετανίας & Β.Ιρλανδίας, το 1887 της Ν.Ζηλανδίας, το 1888 των ΗΠΑ, το 1889 του Καναδά και του Βελγίου, το 1895 της Ν.Αφρικής και της Σουηδίας, το 1896 της Νορβηγίας, το 1897 της Ελλάδας που ωστόσο είχε συσταθεί 2 χρόνια πριν (->ιστορικό) και της Ουγγαρίας, της Τσεχοσλοβακίας και της Αυστραλίας, το 1898 της Γερμανίας, το 1901 Ολλανδίας και της Ροδεσίας-Ζιμπάμπουε και εν συνεχεία ακολούθησαν οι υπόλοιπες χώρες.
Το 1913, τον επόμενο χρόνο της ίδρυσης της IAAF, αναγνωρίστηκαν οι Ομποσπονδίες για (με σειρά λατινικού αλφαβήτου) :
Αργεντινή, Αυστραλασία, Αυστρία, Βέλγιο, Καναδάς, Χιλή, Δανία, Αίγυπτος, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Μ.Βρετανία, Ελλάδα, Χονγκ-Κονγκ, Ουγγαρία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Μεξικό, Ν.Ζηλανδία, Νορβηγία, Ρωσσία, Σερβία, Ν.Αφρική, Σουηδία, Ελβετία, Ολλανδία, ΗΠΑ.
Μπορούσαν πλέον να γίνουν μέλη αυτές οι χώρες και οι: Βραζιλία, Βουλγαρία, Κινα, Ιαπωνία, Περού, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, Τουρκία.
Υπήρξε πριν τον Β’ παγκόσμιο μια κατανομή σε 4 κατηγορίες και στην “Α” ήταν οι:
Καναδάς, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Μ.Βρετανία & Β.Ιρλανδία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ιαπωνία, Σουηδία, ΗΠΑ – μετά τον πόλεμο μπήκε και η ΕΣΣΔ. (Η Ελλάδα ήταν στο “Β”)
Αργότερα έγιναν 5 οι κατηγορίες και κάποιες ανακατατάξεις στην πορεία. Πριν το 1ο παγκόσμιο, στην “ΑΑ” ήταν:
Αυστραλία, Βουλγαρία, Καναδάς, Κούβα, Τσεχοσλοβακία, Φινλανδία, Γαλλία, Ανατολική & Δυτική Γερμανία, Μ.Βρετανία & Β.Ιρλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ινδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Κένυα, Ν.Ζηλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Ρουμανία, Σουηδία, ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Γιουγκοσλαβία.
Οι διοργανώσεις
Μπορεί πχ τα Πανευρωπαικά να είχαν ξεκινήσει από το 1934, όμως μέχρι το 1961 οι μόνοι αγώνες που η IAAF είχε συμβολή ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Από τότε άρχισε να αναπτύσσει ένα πρόγραμμα διεθνών αγώνων.
Tο 1961 άρχισε το παγκόσμιο κύπελλο Βάδην ανά δυο χρόνια, το 1973 το παγκόσμιο πρωτάθλημα ανωμάλου δρόμου ανά έτος, ενώ το 1977 το παγκόσμιο Κύπελλο (Ηπείρων) σε 4ετή βάση.
Το 1983 διεξήχθη το 1ο παγκόσμιο πρωτάθλημα στο Ελσίνκι που από την τρίτη διοργάνωση του 1991 καθιερώθηκε σε διετή βάση.
Το 1985 έγινε ανεπίσημα κι από το 1987 επίσημα το παγκόσμιο κλείστού, ανά 2 χρόνια και μετά το 2003, από το 2004 τα ζυγά έτη.
Το παγκόσμιο πρωτάθλημα Εφήβων/Νεανίδων έγινε για πρώτη φορά το 1986, στο ΟΑΚΑ.
Από το 1999 έγινε 10 φορές διοργάνωση παγκοσμίου Παίδων/Κορασίδων, έως το 2017.
-> Ιστορικό παγκοσμίων πρωταθλημάτων
Το 1982 και με τελικό από το 1985 είχαν ξεκινήσει και οι μεγάλες αγώνες Grand Prix, ενώ από το 2003 έως το 2009 ο τελικός ήταν το World Athletics Final με τελευταία φορά να γίνεται στο Καυτανζόγλειο
-> ιστορικό Grand-Prix
Από το 1993 άρχισαν οι σειρές Golden4 με εξέλιξη σε Golden League από το 1998 και σε Diamond League από το 2009
-> ιστορικό Golden/Diamond League
Από το 2014 γίνεται και παγκόσμιο σκυταλοδρομιών, από το 2015 ανά δύο έτη.
Από το 1973 διεξάγεται το παγκόσμιο ανωμάλου δρόμου, κάθε χρόνο και από το 2011 ανά δύο.
Από το 1985, ανά δύο χρόνια, γινόταν παγκόσμιο κύπελλο Μαραθωνίου. Το 1995 έγινε στην Αθήνα όπως και η επόμενη διοργάνωση, το 1997 που έκτοτε γινόταν κατά το παγκόσμιο πρωτάθλημα, μέχρι και το 2011 οπότε και σταμάτησε.
Από το 1983 ως το 1991 είχε γίνει παγκόσμιο Women’s Road Race ενώ από το 1992 ως το 1998 παγκόσμιο Road Relay.
Τo 1992 ξεκίνησε το παγκόσμιο πρωτάθλημα ημιμαραθωνίου σε ετήσια βάση (το 2006 έγιναν 20χλμ), από το 2010 ανά 2 χρόνια, ενώ το 2023 συνεχίζεται ως παγκόσμιο road running περιλαμβάνοντας και το αγώνισμα των 5χλμ.
Από το 1988 η IAAF καθιέρωσε και βραβεύει τον καλύτερο αθλητή και αθλήτρια της χρονιάς, με Lewis & Flo-Jo πρώτους νικητές του θεσμού.
Τα γραφεία της IAAF ήταν αρχικά στη Στοκχόλμη, από το 1946 στο Λονδίνο κι από το 1993 στο Monte Carlo.
Οι πρόεδροι της IAAF
- J SIGFRID EDSTROM (1913) SWE
- LORD BURGHLEY (1946) GBR
- ADRIAAN PAULEN (1976) NED
- PRIMO NEBIOLO (1981) ITA
- LAMINE DIACK (1999) SEN
- SEBASTIAN COE (2015) GBR
