Golden / Diamond League
Ο θεσμός ξεκίνησε με το “golden four” που έγινε τα έτη 1993 έως και 1997, και τα meeting σε Όσλο, Ζυρίχη, Βρυξέλλες, Βερολίνο, και γίνονταν 10 αγωνίσματα (6 ανδρών και 4 γυναικών) κάθε χρόνο που αποφάσιζαν οι διοργανωτές ποια. Όσοι νικούσαν και στα 4 meetings κέρδιζαν / μοιράζονταν 20 μπάρες χρυσού 1 κιλού η καθεμία.
Στα 5 αυτά έτη τις περισσότερες εκ των 100 πήρε ο Frankie Fredericks 10+1/3.
To Golden League ξεκίνησε το 1998, και περιελάμβανε κατά βάση 6-7 meeting με περίπου 12 αγωνίσματα – με πολλά από αυτά να διαφέρουν από χρονιά σε χρονιά.
Όσλο, Ρώμη, Μονακό, Ζυρίχη, Βρυξέλλες, Βερολίνο ήταν οι 6 πρώτες πόλεις το 1998, και την επόμενη χρονιά προστέθηκε το Παρίσι, και για να κερδίσει κανείς –ή μοιραστούν περισσότεροι νικητές- το μεγάλο έπαθλο του ενός εκατομμυρίου δολλαρίων έπρεπε να κερδίσουν όλους τους αγώνες της σειράς αλλά και τον μεγάλο τελικό των γκρανπρι. Το 2000 το έπαθλο αυτό μετατράπηκε σε 50 κιλά ράβδους χρυσού, με προυπόθεση 5 νικών απο τις 7 (και απλά συμμετοχή στον τελικό εκείνη τη χρονιά, μετά ούτε αυτή), ενω για το 2002 χρειαζόταν το απόλυτο 7/7.
Το 2003 το Μονακό ανέλαβε –για 3 συναπτά- έτη τον τελικό των γκραν-πρι με τη νέα του διήμερη μορφή και την ονομασία World Athletics Final (WAF), οπότε βγήκε από τη σειρά, ενώ καθιερώθηκε επιπλέον προϋπόθεση η συμμετοχή στο WAF για το έπαθλο –που επανήλθε στο 1εκ.$.
(->ιστορικό WAF)
Το 2009 ήταν η τελευταία χρονιά του WAF κι έγινε στη Θεσσαλονίκη, ενώ από την επόμενη χρονιά το Golden League μετασχηματίστηκε σε Diamond League.
Το 2010 το golden League μετατράπηκε σε Diamond League (www.diamondleague.com) με σειρά απο 14 αγώνες, τους 2 πρώτους στην Ασία, 2 ενδιάμεσα στις ΗΠΑ και τους υπόλοιπους στην Ευρώπη : Οι 6 (Όσλο, Ρώμη, Μονακό, Παρίσι, Ζυρίχη, Βρυξέλλες) από τις 7 κλασσικές πόλεις, καθώς το Βερολίνο δεν θέλησε να ενταχθεί, συν τις Λωζάννη, Στοκχόλμη, Λονδίνο και Γκέιτσχεντ.
Περιλαμβάνονται όλα τα ατομικά ολυμπιακά αγωνίσματα εντός στίβου πλην της σφυροβολίας (που έχει δικό της Challenge) και σε κάθε meeting γίνονται περίπου τα μισά, με κάθε αγώνισμα να περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα στα μισά από τα meetings.
Αρχικά βαθμολογούνταν με 4-2-1 β. οι 3 πρώτοι, και ο νικητής στο τέλος της σειράς (με τον τελευταίο αγώνα κάθε αγωνίσματος να δίνει διπλάσια βαθμολογία) να κερδίζει ένα διαμάντι 4 καρατίων και 40χιλ$., ενώ για κάθε αγώνισμα του κάθε αγώνα ορίστηκε πριμ από 10χιλ.$ η 1η θέση μέχρι 1000$ η 8η.
[Το σύστημα βαθμολογίας άλλαξε το 2016 ενώ από το 2017 οι τελικοί είναι ξεχωριστοί και με διπλάσιο πριμ]
Η διοργάνωση παρουσιάστηκε στο Μονακό, σε μια εορταστική εκδήλωση το Νοέμβριο του 2009, με παρόντες εκλεκτούς αθλητές της παγκόσμιας ομοσπονδίας στίβου:
A.Thorkildsen, As.Powell, Bl.Vlasic, K.Bekele, S.Richards, St.Hooker, T.Gay, U.Bolt, El.Isinbayeva.
(Με την καθιέρωση του Diamond League καταργήθηκε και ο τελικός των grand-prix /WAF)
Η 1η σειρά των αγώνων το 2010 ήταν:
- Doha (QAT) – Παρ.14/5
- Shanghai (CHN) – Σαβ.23/5
- Oslo (NOR) – Παρ.4/6
- Rome (ITA) – Πε.10/6
- New York (USA) – Σαβ.12/6
- Eugene (USA) – Σαβ.3/7
- Lausanne (SUI) – Πε.8/7
- Gateshead (GBR) – Σαβ.10/7
- Paris (FRA) – Παρ.16/7
- Monaco (MON) – Πε.22/7
- Stockholm (SWE) – Παρ.6/8
- London (GBR) – Παρ.13 & Σαβ.14/8
- Zuerich (SUI) – Πε.19/8
- Brussels (BEL) – Παρ.27/8
Παράλληλα στα meeting γίνονται και ορισμένα αγωνίσματα εκτός προγράμματος DL.
Μεταξύ αυτών, στη Μ.Βρετανία συνήθως γίνονται αγωνίσματα ΑΜΕΑ, στη Ζυρίχη σκυταλοδρομία 4χ100μ. Στις Βρυξέλλες το 2011 είχε γίνει 400αρι με αντίθετη φορά. Το 2020 επί πανδημίας που η σειρά δεν είχε γίνει επίσημα, υπήρξαν πολλές ιδιαιτερότητες, ακόμα και παράλληλα αγωνίσματα σε διαφορετικά μέρη.
Οι 2 τελευταίοι αγώνες, έως το 2019 γίνονταν σε Ζυρίχη και Βρυξέλλες.
Έως το 2016 είχαν και τη διπλάσια βαθμολογία, ενώ από το 2017 είναι οι τελικοί. Το 2020 λόγω πανδημίας δεν έγινε ολοκληρωμένη σειρά.
Από το 2021 ο τελικός είναι μονός.
Οι αγώνες στο Λονδίνο (το 2014 έγιναν ενόψει Κοινοπολιτειακών στη Γλασκώβη) διεξάγονται σε 2 ημέρες (ή στο Μπέρμιγχαμ). Από τη 2η χρονιά αντί για το Gateshead γίνονταν στο Birmingham.
Από το 2016 οι αγώνες πήγαν και στην Αφρική (Rabat) με τη Νέα Υόρκη να βγαίνει εκτός σειράς.
Ο τρόπος βαθμολόγησης το 2016 τροποποιήθηκε επίσης με βαθμούς να παίρνουν οι 6 πρώτοι (10-6-4-3-2-1).
Οι αθλητές σε οριζόντια άλματα και ρίψεις έκαναν 3 άλματα και οι πρώτοι 4 επιπλέον 3, όμως το 2017 επανήλθαν οι 6 προσπάθειες για όλους.
Από το 2021 την τελευταία προσπάθεια κάνουν μόνο οι 3 καλύτεροι με αντίστροφη σειρά (“final3”) ενώ για το 2021 ίσχυσε, εκτός του τελικού αγώνα, η προσπάθεια αυτή να ορίζει την τελική κατάταξη της τριάδας.
Από το 2017 βαθμολογούνται οι 8 πρώτοι, από 8 έως 1 βαθμό.
Η βαθμολόγηση των 12 (6 για κάθε αγώνισμα – ή 4 σε: 400μ. εμπόδια, στηπλ, 3ή5.000μ., οριζόντια άλματα και ρίψεις) αγώνων οδηγεί στους 2 τελικους με μοιρασμένα τα αγωνίσματα σε Ζυρίχη και Βρυξέλλες, όπου εκεί και μόνο κρίνεται η νίκη και τελική κατάταξη.
-> Νικητές σειρών Diamond League (από 2017: τελικών)
Ελληνικές διακρίσεις
Το 2015 τελική νικήτρια της σειράς στο επί κοντώ γυναικών ήταν η Νικόλ Κυριακοπούλου, το 2016 & 2017 & 2018 η Κατερίνα Στεφανίδη. Το 2022 κέρδισε το μήκος ο Μίλτος Τεντόγλου.
Ο Κύπριος Κυριάκος Ιωάννου είχε κερδίσει αγώνα στο Όσλο το 2011, ενώ την ίδια χρονιά ο Δημήτρης Χονδροκούκης κέρδισε τον τελικό στη Ζυρίχη και ο Κώστας Φιλιππίδης τον τελικό στις Βρυξέλλες που ήταν και οι πρώτες ελληνικές νίκες.
Εκτός των προαναφερθέντων, νίκη σε αγώνες Diamond League έχουν καταφέρει και οι Λούης Τσάτουμας, Λυκούργος Τσάκωνας.
