Βαλκανικοί Αγώνες

Το 1929 έγιναν στην Αθήνα, στο Παναθηναικό Στάδιο, οι δοκιμαστικοί “προ-Βαλκανικοί Αγώνες” όπου καλύφθηκαν τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής των άλλων χωρών, με την Τουρκία μόνο να μην καταφέρνει να έχει αποστολή. Κατά τη διάρκεια των αγώνων οι αντιπρόσωποι των χωρών προχώρησαν σε συμφωνία, στις 27/9/1929, με τους Αγώνες να ξεκινούν από το 1930 και να ορίζονται εκ περιτροπής στις πρωτεύουσες των βαλκανικών χωρών, με τουλάχιστον 20 αθλητές εκπροσώπηση ανά χώρα.
Καθώς οι άλλες χώρες δεν μπορούσαν να αναλάβουν σύντομα αγώνες, η Ελλάδα διοργάνωσε τους πρώτους 4.

Το 1936 η Αθήνα πήρε τους αγώνες από τη Σόφια που αδυνατούσε να τους διοργανώσει. Η έναρξη περιελάμβανε 50 κανονιοβολισμούς από το Λυκαβηττό.
Το 1940, λόγω του Β’ παγκοσμίου και χωρίς τη Ρουμανία, οι αγώνες έγιναν στην Κωνσταντινούπολη χωρίς βαθμολογία και με λιγότερα αγωνίσματα, ενώ μετά διακόπηκαν και επανήλθαν το 1953 στην Αθήνα με Ελλάδα- Γουγκοσλαβία – Τουρκία. Ενδιάμεσα είχαν γίνει δύο ανεπίσημες διοργανώσεις, το 1946 στα Τίρανα και το 1947 στο Βουκουρέστι.
Το 1954 και 1955 έγιναν ανεπίσημα και αγώνες γυναικών. Το 1956 επανήλθαν Βουλγαρία και Ρουμανία. Το 1957 έγινε στην Αθήνα στο ηλεκτροφωτισμένο Παναθηναικό Στάδιο και βαλκανιάδα Γυναικών, με την Τουρκία να απέχει λόγω κρίσεως του Κυπριακού. Το 1960 στα 30 χρόνια των αγώνων, προσκεκλημένοι ήταν όσοι αγωνίστηκαν το 1930.
Το 1976 στο Τσέλιε το στάδιο είχε 6 κουλουάρ και υπήρξαν προβλήματα – αποφασίστηκε πλέον να γίνεται μόνο σε Σταδια με 8 διαδρόμους.

Από το 2014 μπορούν να μετέχουν 2 αθλητές/τριες κάθε χώρας ανά αγώνισμα, χωρίς εκτός συναγωνισμού συμμετοχές. Οι πίνακες μεταλλίων και κατατάξεις δεν είναι επίσημοι αλλά μόνο για στατιστικούς σκοπούς.
Από το 2019 υπάρχουν όρια συμμετοχής, οι επιδόσεις των 8ων του προηγούμενου πρωταθλήματος, ενώ κάθε χώρα μπορεί να έχει και 5 αθλητές και 5 αθλήτριες εκτός ορίων.

Βαλκανικοί γίνονται ακόμη σε ανώμαλο δρόμο (από το 1955), βάδην (2002), ημιμαραθώνιο (2012), μαραθώνιο, βουνό (2008) και σκυταλοδρομίες (2018).

Στις κατηγορίες στον ανοικτό στίβο διεξάγονται βαλκανικοί Ε/Ν που ξεκίνησαν το 1970 στο Ν.Φάληρο (είχαν γίνει προβαλκανικοί το 1961 στο Κλουζ Ρουμανίας αλλά μετά δεν έγιναν για 8 χρόνια και λόγω δυσκολίας ελέγχου της ηλικίας των αθλητών) καθώς και Π/Κ από το 2003 (συνήθως σε μια ημέρα με ορισμένα αγωνίσματα να μην γίνονται).

Οι βαλκανικοί κλειστού πρωτοέγιναν το 1991 ανεπίσημα στο ΣΕΦ και ξεκίνησαν το 1994 επίσημα και γίνονταν έως το 2009 συνεχώς στη χώρα μας (ΣΕΦ ή πιο μετά Παιανία). Τα έτη 2010 και 2011 δεν διεξήχθησαν. Από το 2012 (ενόψει παγκοσμίου) γίνονται στην Κωνσταντινούπολη, εκτός του 2017 που ενόψει ευρωπαϊκού έγιναν Βελιγράδι.
Το 2023 δεν έγιναν λόγω σεισμού.

To 2017 ξεκίνησε στην Κωνσταντινούπολη διοργάνωση βαλκανικών κλειστού για Ε/Ν. Το 2023 δεν έγινε για οικονομικούς λόγους.

Τα κράτη-μέλη σε σχέση με τον αρχικό πυρήνα (Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία και Αλβανία) αυξήθηκαν τόσο μετά τον διαμελισμό κυρίως της Γιουγκοσλαβίας, όσο και με την προσθήκη μετέπειτα άλλων γειτονικών χωρών (με ορισμένες βέβαια να είναι αρκετά …ξένες στα Βαλκάνια).
Μεταξύ αυτών, από τα τέλη του 2013, η Κύπρος είναι επίσης μέλος της Βαλκανικής Ομοσπονδίας (ABAF) που γενικά αναμορφώθηκε στη δεκαετία του 2010.

->καταστατικό ABAF

Οι χώρες-μέλη κατά σειρά ένταξης:

Ελλάδα (1929)
–Γιουγκοσλαβία (1929-1990)
Ρουμανία (1929)
Βουλγαρία (1929)
Τουρκία (1931)
Αλβανία (1946)
Κροατία (1992)
^Μολδαβία (1992) ?
ΠΓΔ/Ν. Μακεδονία (1992)
Βοσνία & Ερζεγοβίνη (1992)
–Σερβία & Μαυροβούνιο (1992-2005)
Σερβία (2006)
Μαυροβούνιο (2006)
^Αρμενία (2012) ?
^Γεωργία (2013)
Σλοβενία (2013)
^Κύπρος (2013)
^Ισραήλ (2015)
Κόσοβο (2016)
^Ουκρανία (2018)
^Αγ.Μαρίνος (2018)
^Αζερμπαιτζάν (2019)
^Αυστρία (2019)
^Μάλτα (2021)

^ Γεωγραφικά δεν ανήκουν στα Βαλκάνια
Για την Τουρκία ανήκει μόνο το μικρό ευρωπαικό τμήμα της.
Ένα ελάχιστο τμήμα της Ιταλίας (όχι όμως το Σαν Μαρίνο) είναι στην περιοχή αλλά δεν προσμετράται.
Στα όρια είναι η Ρουμανία και η Σλοβενία (η οποία γενικά δεν αποδέχεται ότι είναι χώρα Βαλκανίων)

Βαλκανικοί Α/Γ ανοικτού:

• 1930 GRE Αθήνα (Παναθηναικό Στ.)
• 1931 GRE Αθήνα
• 1932 GRE Αθήνα
• 1933 GRE Αθήνα
• 1934 YUG/CRO Ζάγκρεμπ
• 1935 TUR Κωνσταντινούπολη
• 1936 GRE Αθήνα
• 1937 ROU Βουκουρέστι
• 1938 YUG/SRB Βελιγράδι
• 1939 GRE Αθήνα
• 1940 TUR Κωνσταντινούπολη
• χ
• 1953 GRE Αθήνα
• 1954 YUG/SRB Βελιγράδι
• 1955 TUR Κωνσταντινούπολη
• 1956 YUG/SRB Βελιγράδι
• 1957 GRE Αθήνα
• 1958 BUL Σόφια
• 1959 ROU Βουκουρέστι
• 1960 GRE Αθήνα
• 1961 YUG/SRB Βελιγράδι
• 1962 TUR Άγκυρα
• 1963 BUL Σόφια
• 1964 ROU Βουκουρέστι
• 1965 GRE Αθήνα
• 1966 GRE Αθήνα (Στ.Καραισκάκη)
• 1967 TUR Κωνσταντινούπολη
• 1968 GRE Αθήνα
• 1969 BUL Σόφια
• 1970 ROU Βουκουρέστι
• 1971 YUG/CRO Ζάγκρεμπ
• 1972 TUR Σμύρνη
• 1973 GRE Αθήνα
• 1974 BUL Σόφια
• 1975 ROU Βουκουρέστι
• 1976 YUG/SLO Τσέλιε
• 1977 TUR Άγκυρα
• 1978 GRE Θεσσαλονίκη
• 1979 GRE Αθήνα
• 1980 BUL Σόφια
• 1981 YUG/CRO Σπλιτ
• 1982 ROU Βουκουρέστι
• 1983 TUR Σμύρνη
• 1984 GRE Αθήνα (ΟΑΚΑ)
• 1985 BUL Στάρα Ζαγόρα
• 1986 YUG/SLO Λουμπλιάνα
• 1987 x
• 1988 TUR Άγκυρα
• 1989 GRE Σέρρες
• 1990 TUR Κωνσταντινούπολη
• 1991 x
• 1992 BUL Σόφια
• 1993 x
• 1994 GRE Τρίκαλα
• 1995 x
• 1996 SCG/SRB Νις
• 1997 GRE Αθήνα
• 1998 SCG/SRB Βελιγράδι
• 1999 TUR Κωνσταντινούπολη
• 2000 GRE Καβάλα
• 2001 GRE Τρίκαλα
• 2002 ROU Βουκουρέστι
• 2003 GRE Θήβα
• 2004 TUR Κωνσταντινούπολη
• 2005 SCG/SRB Νόβισαντ
• 2006 BIH Ζένιτσα
• 2007 BUL Σόφια
• 2008 GRE Καστοριά
• 2009 x
• 2010 x
• 2011 BUL Σλιβεν
• 2012 TUR Εσκι Σεχιρ
• 2013 BUL Στάρα Ζαγόρα
• 2014 ROU Πιτέστι
• 2015 ROU Πιτέστι
• 2016 ROU Πιτέστι
• 2017 SRB Νόβι Πάζαρ
• 2018 BUL Στάρα Ζαγόρα
• 2019 BUL Πράβετς
• 2020 ROU Κλουζ
• 2021 SRB Βελιγράδι/Σμεντέρεβο
• 2022 ROU Κραϊόβα
• 2023 SRB Κράλιεβο
• 2024 TUR Σμύρνη

Βαλκανικοί κλειστού

Αθήνα/ΣΕΦ: 1991 (ανεπ.), 1994-2002, 2007, 2009
Αθήνα/Παιανία: 2003-2006, 2008
δεν διεξήχθησαν: 2010-2011, 2023
Κωνσταντινούπολη: 2012-2016, 2018-2022, 2024
Βελιγράδι: 2017, 2025